Źina Kurd U Śuna Wê Ya Dîrokî -3-

Bêguman źina kurd di nav dîrokê da roleke bingehîn di nav civaka kurd da lîstiye.

Meriv hew dikare śopên vê yekê piśtguh bike yan źî vebiśêre.

Lê li hêla din hêrîśên źi der va, yanî hêrîśên tirk, ereb u farsên tecawîzkar rewśa źina kurd ya di nav civakê da roź bi roź xerabtir kir.

Helbet divêt di vir da bandora îslamê ya neyînî u zilimkar neyê źi bîr kirin.

Îslamiyetê li Kurdistan’ê ti carî bi śiklekî herênî nekariye bandorekê bike, berevaźî vê bi hêlên xwa yên talanker di destê îslamîstan da buye śurekî wêrankirinê.

Van hêrîśan qasî sê sed salan li Kurdistan’ê li ser xelkê kurd berdewam kir.

Di nav van hêrîśan da bi sed hezaran kurd hatinn kuśtin. Kêm zêde li dor hezar salê źi piśtî mîladê îslamiyetê xwa li Kurdistan’ê daa qebul kirin ...

Lêêê ...

Her ćendî îslamiyetê ziyaneke mezin di nav civaka kurd da ćêkirî ’be źî, gelek kurdên ku źi vê ziyanê xelas buyî bunn źî, hee’ bunn.

Mesele kurdên elewî, yêzdî u yarsanî ligorî derfetên heeyî xwa parastinn.

Tabî di vê sedsala dawiyê da di nav elewiyan da źî tehrîbetên mezin ćêkirinn, elewî bi hezar u yek lîstikan hanîn b’ îslamiyetê va girê dann.

Propexendeyeke pirr mezin hat meśandin u hîn źî bi hemî hêza xwa tê berdewam kirin.

Bivêt-nevêt bandora vê yekê ya li ser źina kurd ya elewî źî ćêbu u hîn źî ćêdibe.

...

Bi taybet divê em carekê werin ser van ćil salên dawiyê.

Di van ćil salên dawiyê da sîstema dagirkeran li Kurdistan’ê tam runiśt.

Helbet di vê yekê da kurd bi xwa źî qasî dewletên dagirker berpirsiyar in.

Van sîsteman li seranserê Kurdistan’ê dezgehên xwa yên tunekirina zman u ćanda kurdan ava kirinn.
Kurdan bi xwa źî di nav van dezgehan da cî girtinn.

Bi taybet li bakurê Kurdistan’ê li ciyên navendî yên ku bi temamî ligorî menfeetên tirkan hatî bunn orxenîze kirin, kîmyeya kurdan hate xerab kirin.

Di nav van dezgehan da (dibistan, daîre, bazar, siyaset, ...) yên ku cara yekem cî girtinne, ew źî xort u mêrên kurd bunn. Canikan bi zanîn yan źî nezanîn lingê dagirkeriya tirk, ereb u farsan di nav civaka kurd da daćikandinn, heebuna wan him di nav malên xwa u him źî di nav civaka xwa da «meśru» kirinn.

Yanî xort u mêrên kurd mîmarên herî esasî yên vê sîstema dagirkeran bunn.
Hîn źî guhertineke mezin di vê rolê da ćênebuye.

B’ ser da źî van xort u mêrên kurd keć u źinên kurd di bin navê filan u bêvan îdeoloźiyan da tev l’ vê pêvaźoya bextreś kirinn u agir l’ koka heft eźdadê barandinn.

Bêguman daxwaza herî mezin ya dagirkeran l’ sîstemê adeptekirina keć u źinên wê ciavaka bindest e. Ti sîlehê ku bikare źi vê baśtir civakekê źi binî va tarumar bike, tun e.

...