[Wêne: Firehiya împeratoriya medan ya 600 sal berî mîladê]Ez dixwazim hindekî li ser medan bisekinim. Bê śik desthilatdariya medan ya li coxrefyeya Kurdistan, Îran, Hîndîstan, Enetolî u Roźhilata Navîn hêzeke mezin bu. Nêzdîkî du sed salan (di navbera salên 728-550yan yên berî mîladê da) li van herêman desthilatdarî kirin. Li gorî dîroknas, roźhilatnas u îranînasan (îranalog) «sîstema birêva birana împeratoriyekê» cara yekan bi destê medan hatiye pêk hanîn. Medan di navbera van nêzdîkî du sed salan da di gelekî waran da pêśketin u guhartinên hîmî pêk hanîne. Li gel him birêva birina siyasetê, dîsan huner, pîśe, zanyarî, ćand, ćandinî, astronomî, matematîk, huquq, dîn/ol u hwd. da źî pirr bi serketî bune. Herweha di van waran da bandoreke herênî u kêrhatî li ser cîranên xwe kirine. Lê di sala 551an ya berî mîladê da farsan di bin serokatiya Kuros’ê II. da (559-530) artêśa medan di nav śerekî tund da têk birin u hemî fermandar u leśkerên medan bi metodên pirr zalimkar kuśtin. Anegorî ragiyandina dîroknasan, piśtî vê buyerê medan u nifśên wan yên paśeroźê nekarīn cardin li welatê xwe bibin desthilat-dar. Heta îro!
– Źibo mezin kirina wêneyê bi kerema xwe carekê li ser wê bitikîne!
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen