Dumana Źi Devê Kurdan Hiśk E

Ligorî zanîna me ya di derbarê ćîrok u dîroka me da hêdî em źi dema berê bêhtir kemilîne, bi tevî śaśî u kêmasiyên me yên beloqîn.

Lê em bikemilin źî rastiya ćîrok u roźên me yên buhurî naguhere.
Herkes ćîroka xwa nas dike, u herkes li pey ćîroka xwa dibeze.

Bi hezaran salan me rastiya xwa, ćîrokên xwa u heebuna xwa di nav devê xwa da tomar kirin.

Dev e, meriv nikare heta hetayê bigire, gava vedibe mêźiyê meriv vala dibe.

Peyvê ku źi devê meriv derdikeve, źê pê va nikare mêźiyê meriv bilî (miźul) bike.

L’ xwa u bextê xwa neyên xezebê, mêźiyê ku vala buye dev źi ćîroka xwa berdide.

Źixwa dema mesele tê ser kurdên pepuk, divêt meriv xwaliya heftê u heft gundan l’ serê bavê xwa bike.

Kurdê ku di wextê xwa yê berê da tenê bi zmanê xwa kurdî dizaniya u źiber zilm u talana tirkan nedikarî devê xwa vekira, mêźî tîźî, dil bi agir bu. Hêsaba xwa wekî kurdekî źi kîrê bavê xwa ketî dikir.

Lê roźek źi roźan devê kurdan vebu.

Źê pê va mêźiyê kurdan źî di nav devê kurdan ra vala bu u ću.

Bi serê pîrka min ya rehmetî dibêźim, divêt kurdan devê xwa bi bizmar u zîncîran dax bikira, u ew dev venekira.

Lê vekirin. U ewê vekin źî.

Devê kurdan yê vebuyî zixwa ewê źi navê kurdan tenê tîpekê źî li paś wan nehêle. Ćiku ev dev źibo xwa li ber xwa nakeve.

Di dema xwa ya berê da peyva me dev gelekî serê min hêśandî bu. Merax e, min dixwast bizanim ka bi esl u feslê xwa źi ku tê.

Źiber ku gelek êhtîmal hee’bun, zelalkirina eslê peyvê pićekî zor bu.

Lê di dawiyê da ez pê hessiyam ku peyva me dev źi forma xwa ya berê dem tê (mesele wekî silav źi silam).

Tabî peyva me dem di dema xwa da mehneya nefes u pif dida (di ayînên kurdên elewî da hîn źî peyva dem di vê mehnê da tê bi kar hanîn).

Źi kiryara kurdiya kevin *dam- “pif kirin, nefes girtin u dayîn” tê (avestî dam- u sanskrîtî dham- e. Heta zmanê hîndî-ewrupî *dʰemH- paśta terre).

Drêź nekim. Źi bîr nekin ku peyvên me duu, duman u duxan źî eynî peyv in.

Herhal hun źî aniha dizanin ku ćima mêźiyê kurdan yê bi duman berê xwa dide devê kurdan u direve.

Heta ku ev duu, duman u duxan b’ śun da nehatiye u di nav devê kurdan ra neketiye nav mêźiyê kurdan, ev kurd źi vê lanatê xelas nabin.

Îcarê hun dibêźin aniha em ê bi kîźan śurî rabin u śerrê miź u hewran bikin źibo ku em dumana xwa źi ya xelkê alemê cuda bikin, hi?