Tu Yê Bi Zaroktiya Xwa Werî

Bextê meriv li ser ćarenivîsa meriv ya zaroktiyê ćêdibe.

Em carekê bala xwa bidin peyva me zarok.

Digel xwandina min ya bilind ya li ser zmanên hîndî-ewrupî, roźekê ez pêhessiyam ku peyva me zarok rasterast bi peyva di Avesta’yê da zaͅϑra- “zayîn m.” (zaͅthra- ) va destbrak e, yanî eynî peyv e.

Bi eslê xwa źi kiryara zan- “zayîn” ya avestî tê, u heta zmanê hîndî-ewrupî *g̑enH- “zayîn” bi śun da terre. 

Gelek peyvên ku hîro di nav gelek zmanan da tên bi kar hanîn źi vê kiryarê tên, nimune: gen, genetîk, re-generation, genie, ...

Lê ev peyva kevin zaͅthra- di kurdiya navîn da dibe zahr.

Di sanskrîtî da wekî janitra- ye.

Mesele em di kurdî da teśeya zar-u-zêć bi kar tînin. Tabî peyva me zêć źî li vir wateya zarok dide u ev źî źi kiryara kurdiya nuh zan / zayîn tê.

Em hilo difikirin ku bextê me di destê me da ye.

Em dibêźin meriv dikare ćarenusa xwa bi destê xwa tayîn bike.

Lê śaś e.

Em xwa u mêźiyê xwa źi rih-u-haletiya xwa mezintir dikin.

Źiber vê yekê ye ku xeyalên me yên destpêkê źi piśtî bi salan li ser piśta me dibin kabus, dibin bar u me bi xwa ra gêź dikin.

Em ćendîn li ber radibin, ew ćend źî di bin u nav kabusên xwa da difetisin.

Di du-sê salên di destpêka zaroktiyê da ćarenivîsa hemî zarokan ya pêśeroźê bi heftê u heft bizmaran tê nivîsîn.

Hetta hetta ev ćarenivîs hîn di dema ducaniyê da diyar dibe.

Źi piśtî bi salan, gava em dibin merivên bi beźn u bîr u bawerî, em źiyan u dinyeya xwa li ser van kabus u bedewiyên zaroktiya xwa ava dikin.

Mesele Hitler di malbata xwa da źi piśtî sê zarokên mirî ćêdibe. Di bin zilmekî mezin ya bavê xwa da mezin dibe. Gava Hitler roźekê pê dihesse ku bavê bavê wî (yanî bapîrê wî) yekî cihu / yahudî ye, hêś u barê vê yekê di nav civaka elman da wî ewćend têśîne ku, ew di temamê źiyana xwa da bi tevî wan kabusan mezin dibe. Bêguman Hitler di vê meselê da kabus u barê bavê xwa źê wergirtî bu. Hîn di dema pitikiya xwa da bi wan kabusan ra rubiru mayî bu.

Lê me encam dît.

Yan źî hun bala xwa bidin Stalin, Mao, Mussolini, Saddam, Esad, Humeyni ...

Em ćîroka Atatürk pićekî nas dikin. Atatürk di temamê źiyana xwa da li ber kabusên zaroktiya xwa śerr kiriye.

Dayika Atatürk (Makbule) di kerxaneyekê da kar dikir. Bavê wî Ali Riza Bey yekî bi sifetên xeyalî ye. Di rastiyê da Ali Riza Bey xwadiyê kerxaneya ku dayika Atatürk tê da kar dikir, bu.

Bavê Atatürk ne bellî ye. Divêt miśteriyekî Ali Riza Bey buyî be. Lê tirkan bavek, dayikek u navekî xeyalî dan wî u źê merivekî xeyalî u efsaneyî ćêkirin.

Di zaroktiya Atatürk ya di qonaxa (yanî kerxaneya) Ali Riza Bey da ew bi ći ra rubiru mayî bu, meriv tenê dikare pićekî texmîn bike ...

Atatürk di dema zaroktî u ciwantiya xwa da yekane u tekane li pey nasnameya xwa bu. Ew bi xeyala wê nasnameyê źiya bu, ew bi xeyala wê nasnameyê bi wan kabusan ra ketî bu nav śerrê źiyanê yê heebun u tunebunê, heta ku wî roźekê derfetek bi dest xist, di bin navê tirktiyê da qirra hemî xelkên din bîne, mîlyonek u nîv ermen (1915) u sê mîlyon kurd (1920 – 1939) bi tewrekî hovane îmhe kir ... U di bin navê tirktiyê da nasnameyeke xeyalî źibo xwa ava kir. Berê xwa daa “medeniyeta roźava” źibo ku bikare di nav “xususiyetên kultura roźava”yî da kabusên xwa meśru bike. Kultura misilmantiyê di vê meselê da rê nadida ku stetuya bav u dayika xwa ya bi kabus meśru bike ...

Em baś dizanin ku Atatürk ti carî nekarî bu źi kabusên xwa xelas bibe. Heta bi mirina xwa wekî kesekî alkolîk, yekî śîzofrenîk u depressîv mayî bu. Źi piśtî gelek śahiyên li Ćankaya’yê bi zorê źin u kećên kesên beśdarbuyî bi xwa dibir malên wan. Tevî ku mêrên wan źinan, bavên wan kećan dizaniyan mebesta Atatürk ći bu źî, ti kesekî nedikarî dengê xwa derbixe.

Atatürk li pey tolhildana kabusên dema źiyana xwa ya zaroktiyê ketî bu, pê źiya heta ku di nav wan kabusan da fetisiya, u paśê źî pê mir.

Min źi berî demekê ćend pirtukên Alice Miller bi tesedufî peyda kirin.

Pirtuka wê ya yekem Dremeya Zarokê Bi Qebîliyet manîfestoyeke bê hempa ye. Yan źî pirtuka bi sernavê Źiyana Te Ya Xelaskirî ...

Ligorî bîr u baweriya min hemî berhemên Alice Miller bê hempa ne.

Xwazila bila kurdan bikariya źi wan berhemên bê hempa bi têra xwa îstîfade bikira, xwazila.

Źi ćîroka xwa nerevin. Źixwa îmkana we ya ku hun bikarin źê xelas bibin, tun e.

Roźa ku we ćîroka xwa bi temamî fam kiriye, hun ê ne źi wê, lê tenê źi barê wê xelas bibin.