Rooźê Berê Xwa Daa Newroz’ê

Bi gotina xwadê ’be, di destpêkê da ronayî hee’ buye.

Lê heger bi peyva pîrika min ’be, xwadê xwa źi vê ronayiyê ćêkiriye.

Źi piśtî ku ezman l’ hewê ketiye, li źêr źî herdê xwa drêź kiriye, daku berf u barana ketî di nav herdê da źiyanê bihafirînin.

Newroz'a li Akre'yê, 2017.

Paśê berf u baranan konên xwa vedane li ser herdê.

Gava ronayî gêhiśtiye ser herdê, berf u baranên cemidî germ kiriye.

Herd śil buye.

Di nav herdê da bêhna źiyanê herd ducanî kiriye.

Rooźê tam bîst u yek roźan źiyana di nav herdê da ramusiye.

U di roźa 21ê adarê da źiyan bi ax, agir, av u hewayê źi nav herdê derketiye.

Paśê ew źiyan li bin herdê, li ser herdê, u li bin ezmên belav buye.

Li ciyên ku rooźê lê nedaye, tarî serketiye.

Li ciyên ku rooźê lê nedaye, źiyan reś buye.

Li ciyên ku rooźê lê daye, ronayî serketiye.

Li ciyên ku rooźê lê daye, źiyan źê furiye.

Źi piśtî ku rooźê roź ramusiye di berbangê da, heger bi gotina pîrika min ’be, źê Newroz biśkiviye.

Hespên Xwadê Bi Bez In

Heger bi gotina xwadê ’be, dibêźe hespên xwadê bi lez in.

Ne ku em ćavnebariyê lê dikin, bila źî wer ’be.

Lê mixabin ne wer e. Ćiku hespên kurd źi yên xwadê bi leztir in.

Berê xwa bidin ćîrokên destpêkê, hun ê pê gêź bibin.

Gola Ćildir’ê li bakurê Kurdistan’ê.

Berê xwa bidin dendikên daran u tovên nebatan, hun ê tê da destpêka ćîrokên wan bibînin. Ćavên xwa bi hêśîniya dar u nebatan reś nekin, ewê dilê we pê kor ’be.

Li ber xwa nekevin, ćîroka we źî di nav we da veśartî ye.

Loma źî li pey rastiya ćîroka xwa nekevin, hun ê ćem bi ćem pê ra herrin.

Dilopên źi kaniya xwadê źî nikarin pośmaniya we biśon u we dîsan bixin nav ćîrokê.

Meriv yan di nav ćîrokê da hee ye yan źî tun e.

Meriv ne dikare źi ćîrokê derbikeve u ne źî dikare bikevê.

Li pey hespên xwa bikevin, hun ê źi lêvikên źiyanê ramusanên riźandî lê bar bikin.

Źi hespên xwa ti carî peya nebin, hun ê bibin śîv li beyaran.

Biće źî bisekine źî hespê rewan hertim rewan e.

U hespê rewan xwadiyê xwa nas dike.

Di Zmanê Pehlevî Da Peyva "Kurd"

Di dema xwa ya destpêkê da haya min źi ćîroka me tune bu.

Ez tenê pêhessiya bum ku di vê ćîrokê da tiśtên nedîtî hee’ bun.

Paśê ez ketim duv. Źixwa xewna min di serê min da carekê ćêbu’bu. Tiśtê li paś mayî tenê pê ra ćuyîn bu.

U ez derketim ser riya xwa, u ez meśiyam, heta ku min di nav xewna xwa da xwa handa kir ...

Ez daketim nav ćîroka zmanê kalikên xwa.

Min dît ku kurdbuna kurdan ćendîn xwa di nav zmanê kurdî da veśartiye ...

Vê gavê ez ê bîra min ya raketî źi xewa xwa ya śekirkî heśyar nekim, źixwa ewê roźekê bi xwa heśyar bibe.

-

Ez werim ser miźara me, yanî werim ser peyva me “kurd”.

Împeretoriya medan

Di nivîsên bi zmanê pehlevî da gelek caran derbaz dibe.

Ev teksta li źêr bi zmanê pehlevî ye, źi pirtuka bi navê "Kârnâmag" hatiye girtin.

Pirtuk bi xwa teqebulî li dor 500 salên źi piśtî mîladê dike.

Di vê pirtukê da li gelek ciyan peyva "kurd" źibo kurdan tê bi kar hanîn (dikare wekî „kurt“ źî were xwandin.  Źixwa teśeya xwa ya kevin „kurt“ e).

Helbet min źi berî bi salan dil dikir ku ez vê pirtukê dîrekt źi zmanê pehlevî werbigerrînim kurdî, lê mixabin nebu qismet.

Kesên ku bi kurdî dizanin ewê kêm-zêde teksta bi pehlevî źî fam bikin.

Ev źî nîśan dide ku zmanê kurdî ćendîn kevin u dewlemend e, di nav hezaran salan ra źî l' bin neketiye, li ber xwa daye ...

Bi hêviya ku ewê kurd dev źi karên vik u vala berbidin u serê xwa pićekî bi zanîn u zanistiyê b'êśînin ...

Teksta bi zmanê pehlevî:

KÂRNÂMAG, Perexref 6:

„... ud sāsān šubān ī pābag būd, ud hamwār abāg gōspandān būd, ud az tōhmag ī dārā ī dārāyān būd, ud andar dušxwadāyīh ī alaksandar *niyāgān ō wirēg ud nihān-rawišnīh ēstād, ud abāg kurdān šubānān raft.

...“

Wergêrr:

„...

U Sâsân śivanê Pâbag bu, u hertim bi pezê pićuk ra bu, u źi toximê Dârây'ê Dârây'an bu, u di bin desthilatdariya xerab ya Îskender da nefî u nepenî bu'bu, u bi tevî śivanên kurdan reviya bu.

...“.

Źi bîr nekin, dubare bi xêra „śivanên kurd“ navê me di nav dîrokê da hatiye tomar kirin.

Loma źî qîmeta „śivanên kurd“ bizanin, yên ku heebuna me li ser piyan dihêlin, ew źî „śivanên kurd“ in.

Elfebeya zmanê pehlevî:

Elfebeya zmanê pehlevî yeke herî zor e, herfek dikare bo heta deh dengan were bi kar hanîn.

Loma źî zmannas hîć dil nakin ku bi tekstên elfebeya zmanê pehlevî serê xwa bidin teqandin.

Kevirên Di Guhên Kurdan Da Nerm In

Tiśtên radîkal yên ne di dema xwa da hertim ziyanê didin źiyanê.

Mîna di nav sruśtê/xwezayê da, dîsan di nav źiyanê da źî meriv nikare źi nav dem u êvelusiyonê derbikeve, xwa b’avêźe der, pê l’ fitêzê bike, źê derbaz bibe u źi niśkê va rêvelusiyonê (śoreśê) bike.

Bila zengilên di guhên xalê me Albert Einstein da venelerizin. Tirsa sekinîna demê ewê di me da me bikuźe yabo.

Rêvelusiyona ku li pey êvelusiyona xwa ćênebuye, źixwa nikare źi yê berî xwa rewatir u ćêtir ’be.

Em berê xwa bidin sruśtê. Di nav sruśtê da ti nebat yan źî heywanê ku bikare bi kêfa xwa herre u were, tun e.

Ne tenê di nav sruśtê da, li bexćeya xwadê źî eynî lîstik derbaz dibin. Bila xalê me Charles Darwin b’ me negire. Hindî em źi darên xwa daketin źêr, me berê xwa daye ezmanan. Lê darên me li ser herdê man u ćun.
Ez dibêźim vegerra vê ćuyînê ewê wekî fenteziyeke haho bimîne di bîra me da.

Helbet divêt meriv ćêbuna demdrêźiya nebat u heywanan ya źi hevdu cihê/cuda śaś fam neke. Bike źî mesele hal nabe. Loma bila kes kîsa bavê xwa tal/vala neke.

Hevahengiya źiyanê ya daîmî xwa di me zindiyan da vêśartiye, bêyî ku haya me źê hee’ ’be. Lê bi dorê karê xwa l’ me dide kirin, źibo ku źiyan di gewriya me da zuwa nebe.

Em werin ser mînakeke biyo-êkoloźîk (źixwa min źî źi vê peyvikê tiśtek fam nekir), kućik bi zmanê xwa xwî didin. Bo li źiyanê mayîna kućikan ev zeruriyeteke heebe-nebe ye.

Helbet sebebên vê lotikê di ćêbuna destpêka kućikan da vêśartî ye.

Lê ew destpêk źî zi me pirr dur e, u bi têra xwa źî drêź e.

Bi dehan mîlyonan sal di ser ra gindir bune li paś me.

Zêde guh nedin rêvelusiyonên zirto-virto. Hun bi êvelusiyona xwa u ya brakên xwa yên li ser śaxên daran dikarin baśtir u xwaśtir zikê xwa têr bikin, źi kalikê kalikê xwa baśtir u xwaśtir fam bikin.
Rêvelusiyona ku li ser êvelusiyona xwa ćênebuye, źixwa yeke “puć” e.

Hun dikarin yeke “pîć” e źî bibêźin; tevî ku ti têkiliya herdu peyvan bi hevdu ra tun e źî.

Tiśt nabe, em ê pićekî bi peyvên zmanê xwa ra bilîzîn.

Îcarê ćima ev êvelusiyon u rêvelusiyon ... U du peyvên biyanî ...

Em vebigerrin ser kurdan.

Ez ći bikim, hindî peyvên kurdî di guhên kurdan yên kerr da deng venadin.

Heger di guhên kurdan da kortalek hee’ ’buya, min ê bikira qîźźewîźź, daku hîć nebe bila peźnek l’ kerrika kurdan biketa.

Carina dibêźim kevirên di guhên kurdan da nerm in, qîźźewîźźa min ya źi kezeba reś źî bi noś vedixwin.

Hun ći dibêźin, ma kurd serxwaśên mirî ne, yan miriyên serxwaś in?